Leggen we niet teveel de focus op presteren bij jonge spelers?

Artikel door Tom De Neve, mental sport coach en loopbaancoach bij Yourself

Willen we niet allemaal, als ouder, als coach dat het talent van onze kinderen, van onze jeugdige spelers zich zoveel mogelijk ontwikkelt? Willen we niet allemaal hun ster zien rijzen en schitteren?
En wat proberen we toch hard om dit te bewerkstelligen. Vanuit de beste bedoelingen. Maar…
“The road to hell is paved with good intentions”
Hoeveel druk leggen we op onze jonge spelers opdat ze toch hun maximale potentieel zouden bereiken…? Leggen we niet teveel de focus op het presteren?
Onlangs nog was ik getuige van een match waarin een jonge speler minstens 7 goede acties na elkaar uitvoerde en daarna een iets mindere. De coach pakte hem hard aan op die ene mindere actie. Fouten maken is blijkbaar niet toegelaten, we gaan voor de perfectie, we gaan voor winst!
Hanteren we hier wel de juiste aanpak, de juiste ‘mindset’?
Wetenschappelijk onderzoek door Professor in de psychologie Carol Dweck heeft stelselmatig aangetoond dat als we een groeimindset hanteren, we het talent van onze kinderen optimaal kunnen laten ontwikkelen, zonder overmatige druk, zonder overmatige stress te creëren, zonder afbreuk te doen aan het zelfvertrouwen. Haar onderzoek situeerde zich in het schoolleven, echter haar filosofie is eveneens geldig voor sportieve talenten en prestaties.
Carol Dweck plaatst een groeimindset, waardoor we het talent van onze kinderen maximaal kunnen laten groeien, tegenover een statische mindset waarbij we juist de ontwikkeling van talent gaan belemmeren.
Wat houdt deze groeimindset nu precies in? En hoe zit het met de statische mindset?
De essentie van de groeimindset is dat talent ontwikkelbaar is, en wij zoveel mogelijk het leervermogen moeten stimuleren om de natuurlijke aanleg te laten groeien. 

​
Natuurlijke begaafdheid is onveranderlijk, dit is moeder natuur die ons heeft voorzien van bepaalde begaafdheden. Wat wél veranderlijk is, en waar we wel een invloed op hebben is het leervermogen, om zo deze aanleg tot een maximale potentie te laten ontwikkelen. Een jonge speler heeft een bepaalde biologische begaafdheid om te kunnen voetballen, deze begaafdheid kan daarna enkel groeien door te werken op het leervermogen.
Leervermogen is:

• Inzet tonen en hard werken à oefenen, oefenen en nog eens oefenen!
• Het vermogen om te leren uit fouten en fouten te zien als groeikansen
• Kunnen omgaan met stressmomenten zoals een belangrijke match

In het voorbeeld dat ik aanhaalde van de coach die de speler berispt op een fout, wordt er een statische mindset gehanteerd. 
Bij de statische mindset wordt talent gezien als iets statisch; je hebt het nu eenmaal of je hebt het niet. Bij de groeimindset wordt talent gezien als ontwikkelbaar. Je hebt een aangeboren aanleg die enorm kan groeien door te leren.
Je kan direct aanvoelen dat er bij de statische mindset veel meer druk en stress worden gecreëerd. Dit kan enorm blokkerend werken op de sportieve prestaties, en zeker op belangrijke momenten zoals een wedstrijd of een finale.
Bij de groeimindset wordt alles gezien als een leerproces en wordt er veel meer vertrouwen gegeven aan de speler waardoor de druk en stress ook worden verminderd. De spelers krijgen daardoor meer ruimte om te proberen, om te experimenteren, om uit hun comfortzone te treden, en juist daardoor worden ze steeds beter.
Begrijp me niet verkeerd: ook met een groeimindset willen we gaan voor winst en is het eveneens niet de bedoeling dat een speler constant fouten zit te maken. Het is veeleer de idee erachter dat alles wordt gekaderd binnen een leerproces op langere termijn en dat er een veilig groeiklimaat wordt gecreëerd dat aanleiding geeft tot een winklimaat

GROEIKLIMAAT --> WINKLIMAAT

Of anders gezegd: “Gras groeit niet door eraan te trekken”

Ik vind het als mental sport coach uitermate belangrijk dat de juiste mentale voorwaarden worden gecreëerd om op die manier zoveel mogelijk jong voetbaltalent te laten doorgroeien. Het zijn dan ook juist die spelers die blijven geloven in hun groei, die het letterlijk en figuurlijk ver zullen schoppen in hun voetbalcarrière.

Dit artikel is eveneens verschenen in Knack Voetbalmagazine:
​sportmagazine.knack.be/sport/voetbal-nationaal/leggen-we-niet-te-veel-de-focus-op-het-presteren-bij-jonge-spelers/article-opinion-1197233.html